Өнөкөт чарчоодо жардам бере турган 4 жөнөкөй кеңеш

Дайыма алсыздык, уйкусуроо, ачуулануу жана жаман маанай — бул иштеген адамдын кадимки абалы сыяктуу. Айрыкча, азыр кыш мезгилинде, айлана-чөйрө боз болуп, организмге витаминдер жана күндүн нуру жетишпейт.

Эгерде буга дагы кыймылсыз жашоо образын, жумуштагы жана үйдөгү стрессти кошсоңуз, анда мындай абал начарлашы мүмкүн — өнөкөт чарчоо (же астения) пайда болот. Мындай учурда организмге жардам берилиши мүмкүн жана керек. Төмөндө биз энергияны калыбына келтирүү жана кайрадан тирүү сезүү үчүн 4 жөнөкөй сунушту беребиз.

1. Активдүү болуу

Эмне үчүн бул маанилүү?

Бардык клеткалар кычкылтекке муктаж. Анын жардамы менен митохондриялар (клеткалардын кичинекей энергиялык станциялары) азыктарды кычкылдандырып, аларды АТФ молекулаларына — денебиз үчүн  отун кылат. АТФтен чыккан энергия адам эч нерсе кылбаса дагы, мисалы, органдардын иштешине, дем алууга, кан айланууга жана ой жүгүртүүгө сарпталат. Кычкылтек жок = энергия жок = жашоого күч жок.

Эмне кылууга болот?

Спорт менен машыгуу-чуркоо, велосипед тебүү, көнүгүү жасоо, йога же бассейнге жазылуу. Кандай гана иш болбосун, митохондрияга көбүрөөк кычкылтек кирип, алар азык заттарын "күйгүзүп", АТФны синтездейт.

Ушул себептен улам, таза аба менен көбүрөөк дем алуу маанилүү — мисалы, паркта же токойдо сейилдөө, батирди же кеңсени дайыма желдетип туруу.

2. Туура тамактануу

Эмнеге бул маанилүү?

Кеп кайрадан клеткалар жөнүндө жүрөт. Алардын туура иштеши үчүн кычкылтек гана жетишсиз — эгерде аларга глюкоза, аминокислоталар жана май кислоталары сыяктуу азыктар кирбесе, анда АТФ эмнеден синтезделет? Таң калыштуу эмес, эгер толук тамактын ордуна шоколад жана кофе менен гана тамактансаңыз, денеге күч ала турган жер жок.

Эмне кылса болот?

Туура жана балансталган тамактанууну баштаңыз. Рацион организмге керектүү азыктардан турушу керек:

• белоктор — эркектер үчүн суткасына 60тан 117 г.га чейин, аялдар үчүн суткасына 58ден 87 г.га чейин;
• майлар  —  эркектер үчүн суткасына 70тен 154 г.га чейин жана аялдар үчүн  60тан 102 г.га чейин;
• углеводдор — суткасына 257ден 586 г. га чейин.

Тамак-аш менен бирге организмге пайдалуу витаминдер менен микроэлементтердин кириши да маанилүү. Суунун жетиштүү көлөмүн да унутпаңыз-бирок фаст-фуд сыяктуу зыяндуу факторлордон баш тартуу керек.

3. Күндүн тартибин түзүү

Эмнеге бул маанилүү?

Албетте, бардык иш-аракеттерди жазып, аларды бир нече мүнөт бою так аткаруунун кажети жок. Бирок туура режими жок эс алууну кийинкиге калтырып баштоо коркунучу бар, нервденип, дээрлик сутка бою  иштөө же бир эле убакта бир топ иштерди— жумушту, окууну, үй-бүлөнү, спортзал жана оюн-зоокторду айкалыштыруу.

Мындай толук график чарчап-чаалыгууга, энергияны жоготууга жана стресске алып келиши мүмкүн. Узак эс алгандан кийин да организм калыбына келүүгө үлгүрбөйт жана натыйжада астения пайда болот.

Эмне кылса болот?

Күнүңүздү үчкө бөлүңүз.

• Уйку. Жакшы эс алуу жана калыбына келүү үчүн адамга кеминде 6-8 саат керек, бирок уйкунун "нормасы" - бул жеке түшүнүк. Сапаттуу уйкунун критерийлери катары толук кандуу эс алуу жана жакшы ишке жөндөмдүүлүк  сезимдерине көңүл буруу жакшы;
• Жумуш. Өзүңүзгө ишти көп жүктөбөй 8 саат (же андан да көп) тынымсыз иштебеңиз — күн ичинде 10-15 мүнөт тыныгуу жасоо керек (түшкү тыныгуудан тышкары).

Эс алуу. Бул убакытты үй-бүлөңүз менен өткөрсөңүз болот, бирок өзүңүзгө жок дегенде бир нече саат бөлүшүңүз керек.

4. Жардамга кайрылуу

Эмне үчүн бул маанилүү?

Өнөкөт чарчоо дайыма эле абдан чарчоонун кесепети эмес. Ал кээде денедеги ар кандай көйгөйлөрдөн улам пайда болот-мисалы, зат алмашуунун бузулушу. Адамга суук тийсе же бир нерседен ууланса, организм калыбына келтирүү үчүн  болгон күчүн жумшайт жана  эми калыбына келтирүү үчүн ресурстар жетишсиз болуп калат. Мындай  учурда өзүн-өзү дарылоо кооптуу.

Эмне кылса болот?

Адиске барып, анализ тапшырыңыз. Дарыгер гана так диагноз коюп, өнөкөт чарчоо эмне үчүн пайда болгонун аныктай алат — мисалы, уйкунун жетишсиздигиненби же ооруданбы -жана туура дарылоону дайындайт.

Адис ошондой эле колдоочу дарыларды, мисалы, "Милдронат® 250 мг "дарысын дайындай алат. Бул физикалык жана акыл-эстик жүктөмдөргө чыдамдуулукту жакшыртууга жана ишке жөндөмдүүлүктү калыбына келтирүүгө өбөлгө түзгөн заманбап каражат. Дарынын таасир берүүчү заты –мельдоний, ал:

• клетка ичиндеги энергия процесстерин оптималдаштырат;

• кан тамырлардын кеңейишинен улам жана ткандардын кан менен камсыз болушунун натыйжасында клеткаларга кычкылтек жеткирүүгө жардам берет;
• борбордук нерв системасына түрткү берет, кыймыл активдүүлүгүн жана физикалык туруктуулукту жогорулатат.

"Милдронат 250 мг" активдүү жашоо образын жүргүзгөндөргө жана машыгуудан кийин тез калыбына келүүнү каалагандарга; кеңседе иштегендер жана туруктуу ашыкча жүктөмдөрдү  жана чарчоону башынан өткөргөндөргө ; жана жумуштан үй-бүлө жана көңүл ачууга чейин убакыт тапкысы келген адамдарга ылайыктуу.